किताबै-किताब

-

यहाँ क्लिक गर्नुहोस्    https://www.sajhapost.com/2018/03/31/109985.html

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

शैलीविज्ञान सिद्धान्त र प्रयोग

-
                                              उपप्रा.डा. अशोक थापा नेपाली केन्द्रीय विभाग, त्रि .वि. कीर्तिपुर सारसङ्‌क्षेप शैलीविज्ञान आधुनिक भाषावादी सिद्धान्त र पद्धतिका रूपमा देखापरेको साहित्यिक समालोचनाको नवीनतम् विधा तथा विकसित शाखा हो । यसले कृतिमा निहित संरचनाको भाषापरक तथा कलापरक दृष्टिले वस्तुनिष्ठ अध्ययन  गर्ने गर्दछ । यो पद्धति समालोचना शास्त्रमा पनि निकै लोकप्रिय हुँदै गइरहेको छ । मुख्य शब्दावलीः शैलीविज्ञान, संरचना, विचलन १.१ शैलीविज्ञानको परिचय शैली अङ्ग्रेजी शब्द ‘स्टाइल’को नेपाली रूपान्तरण हो भने ‘शैलीविज्ञान’ अङ्ग्रेजीकै ‘स्टाइलिस्टिक्सको प्रर्यायको रूपमा प्रयोग गर्न सकिन्छ । ‘शैली’ र ‘विज्ञान’ दुई शब्दको योगबाट शैलीविज्ञान शब्द बन्दछ । शाब्दिक रूपमा यसलाई शैलीको अध्ययन गर्ने विज्ञानका रूपमा बुझ्न  सकिन्छ । शैलीको वैज्ञानिक र व्यवस्थित अध्ययन गर्ने शास्त्र  शैलीविज्ञान हो ।  शैलीविज्ञानको अवधारणा भाषाविज्ञान र साहित्यशास्त्र  दुवै ...
Read more

नेपाली लोकनाटक (सोरठी, घाटु र गोपिचन) का विशेषता

-
डा. अशोक थापा त्रिभुवन विश्वविद्यालय , नेपाली केन्द्रीय विभाग , कीर्तिपुर सारसङ्‌क्षेप लोकनाटकको लोकजीवनसँग घनिष्ट सम्बन्ध रहन्छ । यही निकटताले गर्दा कतिपय चाडपर्व , शुभअवसर , माङ्गलिक कार्यसँग लोकनाटकको निकटता देखिन्छ । कतिपय लोकनाटक विवाहको अवसरमा देखाउने प्रचलन पनि छ । यो गीत , नृत्य , अभिनय , स्वाङ् आदि विविध संरचनामा रहेको हुन्छ । लोकनाटक हाम्रो आदिम कालदेखिको समाजसँग निकट सम्बन्ध रहेको प्रदर्शनकारी कला हो । बहुसांस्कृतिक देश भएकाले लोकनाटकका लागि नेपाल उन्नत भूमि पनि हो । यहाँ सोरठी , घाटु , गोपिचन , लिला , नचरी , बालन आदिजस्ता लोकनाटकहरू प्रचलनमा छन् । लोकनाटक व्यापक दायरा र क्षेत्र समेटिने प्रदर्शनकारी कला हो । लोकनाटकबाट आधुनिक नाटकमा यथेष्ट प्रभावहरू परेको देखिन्छ । यस लेखमा लोकनाटकको सामन्य परिचय दिएर नेपालका विभिन्न भागमा प्रचलनमा रहेका सोरठी , घाटु र गोपिचन नाटकको चिनारी दिइएको छ र समग्रतामा तिनीहरूको विशेषताको निरूपण गरिएको छ । सरलभाषा हुनु , सामन्य निरक्षर व्यक्तिले पनि बुझ्नु , स्थानीय बोलीमा संवाद गरिनु , माङ्गलिक हुनु आदि लोकनाटकका विशेषताहरू हुन् । मुख्य शब...
Read more

नेपाली सडक नाटकको प्रवृत्तिगत अनुरेखाङ्‍कन

-
          डा. अशोक थापा  उपप्राध्यापक, नेपाली केन्द्रीय विभाग   सारसङ्‌क्षेप यस लेखमा सडक नाटकको सैद्धान्तिक पक्षको सङ्क्षिप्‍त चर्चा गर्दै नेपाली नाटकमा सडक नाटकको ऐतिहासिक पक्षको रेखाङ्‍कन गरिएको छ।सडक नाटकको प्रभावकारिता, यसको विशेषता अनि नेपाली रङ्‍गमञ्‍चीय जगत्‌मा यसले छोडेको प्रभावको उल्लेख गर्नु यस लेखको उद्धेश्य रहेको छ। १ . १ विषय प्रवेश प्रस्तुत लेखको शीर्षक नेपाली सडक नाटकको प्रवृत्तिगत अनुरेखाङ्कनमा सडक नाटकको ऐतिहासिक पक्ष र यसको विविध स्वरूपका आधारमा अनुरेखाङ्कन वा सङ्‌क्षिप्‍त रेखाङ्कन गर्ने उद्देश्य अन्तर्भूत छ।नेपाली सडक नाटकको प्रारम्भ , विकास र वर्तमान अवस्थितिको विषयमा चासो राख्‍नु यस लेखको केन्द्रीय पक्ष हो। सडक नाटकको सैद्धान्तिक विमर्शमा आधारित रहेर पाश्‍चात्य सन्दर्भमा सडक नाटकको अवस्थितिको छोटो विमर्श सहित नेपालमा सडक नाटकको स्थिति र अवस्थितिका विषयलाई प्राथमिकताका साथ उठाउनु यो लेखको मूल ध्येय हो । नेपाली भाषामा मात्र नभएर संसारका अनेकौँ राष्‍ट्रहरूमा सडक नाटकको प्रयोगगत अस्तित्व देखिन्छ।राजनीतिक दवावदेखि जनच...
Read more