आँसु र कोरोना (CORONA & TEARS) -अशोक थापा (पोखरा)

-


ए आँसु
वर्षिनु पर्छ तँ बेतोडले
खनिनु पर्छ चेरापुन्जी बनेर
छ्‌यालब्याल्
मानववस्ती भरि घनघोर
मडारिनु पर्छ असमेल भुमरीमा
रुमलिनु पर्छ कुनकाप्चा र बस्तीहरूमा 
शुद्धताको सुनकोशी र
कल्याणको कर्नाली बनेर
यत्रतत्र
सर्वत्र जहाँ एक चिम्टी
अस्तित्व पुगेको होस् मान्छेको
ए पवित्र आँसु वैरिनु पर्छ तँ
त्यसरी
जसरी मडारिएको थियो भगीरथ गंगा
गंगोत्री फुटाएर आँखाबाट
जहाँ रुने मान्छले गर्व गरोस्
भक्कानिएर रुनमा
रुनु सबैभन्दा भव्य कला हो
कोरोनाको भुङ्ग्रोबाट मानव जातिलाई
सकुशल बाहिर निकाल्न
ए आँसु, मेरो पवित्र अमृत
तँ बर्सिनु पर्छ
मुसलधारे मुस्लो बनेर ।
दर्‌दर्‌दर्‌द
मानबस्तीहरूमा

२०७६-१२-१०

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

शैलीविज्ञान सिद्धान्त र प्रयोग

-
                                              उपप्रा.डा. अशोक थापा नेपाली केन्द्रीय विभाग, त्रि .वि. कीर्तिपुर सारसङ्‌क्षेप शैलीविज्ञान आधुनिक भाषावादी सिद्धान्त र पद्धतिका रूपमा देखापरेको साहित्यिक समालोचनाको नवीनतम् विधा तथा विकसित शाखा हो । यसले कृतिमा निहित संरचनाको भाषापरक तथा कलापरक दृष्टिले वस्तुनिष्ठ अध्ययन  गर्ने गर्दछ । यो पद्धति समालोचना शास्त्रमा पनि निकै लोकप्रिय हुँदै गइरहेको छ । मुख्य शब्दावलीः शैलीविज्ञान, संरचना, विचलन १.१ शैलीविज्ञानको परिचय शैली अङ्ग्रेजी शब्द ‘स्टाइल’को नेपाली रूपान्तरण हो भने ‘शैलीविज्ञान’ अङ्ग्रेजीकै ‘स्टाइलिस्टिक्सको प्रर्यायको रूपमा प्रयोग गर्न सकिन्छ । ‘शैली’ र ‘विज्ञान’ दुई शब्दको योगबाट शैलीविज्ञान शब्द बन्दछ । शाब्दिक रूपमा यसलाई शैलीको अध्ययन गर्ने विज्ञानका रूपमा बुझ्न  सकिन्छ । शैलीको वैज्ञानिक र व्यवस्थित अध्ययन गर्ने शास्त्र  शैलीविज्ञान हो ।  शैलीविज्ञानको अवधारणा भाषाविज्ञान र साहित्यशास्त्र  दुवै ...
Read more

नेपाली नाटकको समकालीन दृष्‍टि

-
अशोक थापा, उपप्राध्यापक,  नेपाली केन्द्रीय विभाग, त्रिवि क.पृष्ठभूमि प्रस्तुत लेखमा विशेष गरी दुई महŒवपूर्ण पक्ष समेटिएका छन् । पहिलो नेपाली नाटकको पश्चवर्ती सिर्जनात्मक गतिविधि र दोस्रो यसले अबलम्बन गरेको विषयस्रोत । झन्डै चार दशक (वि.सं. २०३० पछि) भन्दा लामो समयदेखि नेपाली नाटकले समसामयिक घटनाहरूलाई अबलम्बन गरेको देखिन्छ । समाजनिरपेक्ष नाटक लेखिँदैन यसर्थ नेपाली नाटककको पछिल्लो समय पनि सामाजिक घटनामै केन्द्रित छन् । समाजकै सापेक्षतामा नाटकलाई तीनै लोकको अनुकरण गरिने विधा भनिएको हुनुपर्छ । हुन त समकालीन शब्दले एकडेढ दशकको समयलाई बुझाउँछ भनिन्छ । पश्चिमी साहित्यमा पछिल्लो पचास वर्ष (५०) को समयमा लेखिएको साहित्यलाई समकालीन साहित्य भन्न सकिन्छ भन्ने धारणा पनि रहेको छ । यस लेखमा पनि नाटकका साझा प्रवृत्तिलाई आधार मानेर वि.सं. २०३० पछिको नाटकसिर्जनालाई समकालीन नाटक मानिएको छ ।  ख. तीसको दशक (२०३०–२०३९) का नाटकहरू  विजय मल्ल र गोविन्दबहादुर मल्ल ‘गोठाले’ले नेतृत्व गरेको मनोविश्लेषणात्मक धारालाई तोड्दै ध्रुवचन्द्र गौतमको विसङ्गतिवादी नाटक त्यो एउटा कुरा (२०३० चैत) को प्रकाशनसँगै...
Read more

नाटककार बालकृष्ण सम र उनको अन्धवेग नाटक (CRITIQUE ON BAL KRISHANA SAMA 'Andhabega')

-
Image
-अशोक थापा, उप-प्रा   नेपाली केन्द्रीय विभाग, कीर्तिपुर सार सङ्क्षेप: नेपाली नाटक साहित्यमा गुणात्मक, प्रकारगत र ऐतिहासिक योगदान दिने बालकृष्ण समलाई नाट्य सम्राट भनिन्छ।उनको विशिष्ट नाटकीय प्राप्तिको सही मूल्याङ्कनकै कारण बालकृष्ण समलाई विविध तह र दृष्टिबाट अध्ययन गरिन्छ।यस सन्दर्भमा समको निकै लोकप्रिय नाटक अन्धवेगको पाठकीय समालोचना यस लेखमा गरिएको छ।नाट्य तत्त्वका आधारमा प्रस्तुत नाटकको विवेचना गर्नु यस लेखको ध्येय रहेको छ। जीवनीसार: डमर शमशेरका नाति तथा शमरशमशेर अनि माता कीर्ति राज्य लक्ष्मी देवीका माहिला सुपुत्रका रूपमा बालकृष्ण समको जन्म वि . स . १९५९ साल माघ २४ गते शुक्रवार दिन काठमाडौँको ज्ञानेश्वरमा भएको हो।बालककाल देखि नै साहित्य सिर्जनामा लगेका बालकृष्ण समले आइ . एस्सी . सम्मको औपचारिक शिक्षा हासिल गरेका छन् ; तर उनले स्वअध्ययनबाट ज्ञान, विज्ञान, संस्कृति, कला जस्ता क्षेत्रबाट आफ्नो ज्ञानको क्षितिजलाई फराकिलो बनाएका छन्।उनी राणा परिवारका शमशेर भए पनि २००७ सालपछि जनतालाई दु:ख दिने राणाहरूले लेख्ने शमशेरबाट ‘शेर’ काटेर सम थर राखेका हुनाले उनलाई सोही (बराबर)...
Read more